Usługami oferowanymi przez centra zajmujące się psychoterapią oraz diagnostyką są również specjalistyczne badania intelektu. Są one przydatnym narzędziem, pozwalającym na ocenę stanu pacjentów oraz stopnia występujących zaburzeń związanych z funkcjonowaniem danej osoby. Jedną z najczęściej wykorzystywanych metod jest skala Stanford Binet.
Czemu służy badanie poziomu intelektualnego?
Wbrew powszechnemu przekonaniu, testy na inteligencję dla dzieci i dorosłych nie służą jedynie do oceny ilorazu inteligencji. Są to specjalistyczne narzędzia opracowywane przez naukowców, wykorzystywane w różnych dziedzinach diagnostyki. Przy pomocy narzędzia, jakim jest badanie intelektu u dzieci i dorosłych, można poznać poziom zdolności poznawczych (np. percepcja wzrokowa, rozumowanie pojęciowe, rozumowanie przestrzenne), a także kompetencji (psychomotorycznych, językowych, matematycznych, czy społecznych). Testy z tej kategorii wykorzystuje się dzięki temu np. w diagnostyce psychologicznej oraz neurologicznej. Pod kątem psychologicznym badanie inteligencji u dorosłych lub dzieci stosuje się dla określenia stopnia rozwoju danej osoby – zdiagnozowania ewentualnych trudności intelektualnych lub rozwojowych. Dzięki temu może być to narzędzie przydatne dla osób borykających się z różnego rodzaju problemami społecznymi oraz psychicznymi w codziennym funkcjonowaniu.
Kto dokonuje diagnozy inteligencji?
Poszczególne narzędzia czy gotowe testy diagnostyczne są dostępne do zakupu np. w Internecie, w związku z czym część zainteresowanych decyduje się na ich samodzielne przeprowadzenie. Jest to jednak błąd. Wiarygodny, dopasowany do potrzeb danej osoby test powinien przeprowadzić wykwalifikowany psycholog lub inny, certyfikowany specjalista. Niektóre z badań są bowiem skomplikowane pod względem oceny i interpretacji wyników. Samo ich poprawne przeprowadzenie to jeszcze nie wszystko – należy na podstawie wyników wyciągnąć odpowiednie wnioski. Badania są też przeważnie częścią procesu diagnostycznego pod względem określonych zaburzeń, więc pacjent po samodzielnym ich przeprowadzeniu nie będzie wiedzieć, do jakiego specjalisty udać się dalej i jaką terapię lub inne metody wsparcia należałoby wdrożyć. Do stosowania poszczególnych metod diagnostycznych, jak np. test inteligencji Stanford Binet, wymagane jest również uzyskanie odpowiednich kwalifikacji w postaci przejścia specjalistycznych szkoleń ze stosowania danego narzędzia. Ważne także, aby osoba przeprowadzająca badanie miała umiejętności dotyczące samego podejścia do pacjentów. Z tego powodu badanie inteligencji u dzieci powinien wykonać dziecięcy psycholog.
Badanie skalą inteligencji STANFORD-BINET 5
W badaniu Stanford-Binet 5 wykorzystywana jest tzw. skala inteligencji Stanford Binet 5. Metoda ta wywodzi się od opracowanej w 1905 roku skali Bineta-Simona. Służyła ona określeniu wieku umysłowego i stosowana była u dzieci w wieku od 2 do 16 roku życia. Obecna, piąta wersja testu umożliwia przeprowadzanie go również u osób dorosłych. Wynikiem badania jest zarówno wiek umysłowy badanej osoby, jak i iloraz inteligencji. Dzięki temu test ten jest w stanie ukazać zarówno ewentualną niepełnosprawność umysłową i problemy rozwojowe, jak też wskazać osoby o wybitnych możliwościach intelektualnych.
Jak wygląda przebieg badania?
Na przeprowadzenie testu w pełnej skali IQ potrzebne jest do 90 minut. Zakres badania dostosowywany jest do wieku i potrzeb pacjenta. Oceniane są takie obszary zdolności, jak rozumowanie ilościowe, wiedza, czy pamięć robocza. W trakcie badania pacjent wykonuje zarówno zadania testowe, jak i zadania złożone, o otwartej formie odpowiedzi. W przypadku dzieci szczególnie ważne są okoliczności samego testu. Specjalista stara się stworzyć atmosferę przyjazną i bezpieczną, w której maluch będzie mógł swobodnie zająć się wykonywaniem zadań. Dziecko nie powinno czuć się skrępowane i traktować wizyty u specjalisty, jak odpowiedzi w szkole, czy wywiadu przeprowadzanego przez lekarza. Na przebieg badania nie powinni mieć również wpływu rodzice dziecka.
